Onderwijs en ICT. De combinatie is de hype voorbij. Het is nu meer een getrouwd stel. Meestal gaat het goed samen, soms botst het. Afgelopen week was ik op de onderzoeksconferentie onderwijs en ICT, georganiseerd door Kennisnet en het NRO. Onder de aanwezigen naast een enkele verdwaalde ontwikkelaar van digitaal lesmateriaal natuurlijk veel scholen, wetenschappers op het vlak van onderwijs en ICT, evenals adviseurs van divers pluimage, variërend van schoolbegeleiders tot beleidmakers.
We zijn een hele dag verwend met de resultaten van allerlei interessante wetenschappelijke onderzoeken die meestal als kleine learning bites werden geserveerd, korte presentaties van een minuut of vijf. De focus van de presentaties lag steeds bij 1 van deze 3 gebieden: digitaal leermateriaal, de leerling en de leraar.
Het leidt te ver om hier dieper in te gaan op de afzonderlijke presentaties maar ik wil een aantal van de gepresenteerde conclusies onder de aandacht brengen:
- Inzet van adaptief digitaal lesmateriaal leidt met name bij de betere leerlingen tot een significante verbetering in leerprestaties.
- Bij adaptief lesmateriaal dat zowel voor rekenen als voor taal inzetbaar is, werd de grootste vooruitgang gemeten bij rekenen. Bij taal (meestal spelling en grammatica) is de vooruitgang minder.
- Echt adaptief leren begint met het bieden van opdrachten op het juiste startniveau; bepaal dit dus met een goede instaptoets.
- Het docentendashboard wordt nog steeds te weinig gebruikt door de meeste docenten. Interessanter: intensiever gebruik van het dashboard leidt tot meer aandacht voor de gemiddelde en de betere leerling.
- Er zitten nog veel meer mogelijkheden in de toepassing van learning analytics; zo werd er onderscheid gemaakt tussen embedded analytics en extracted analytics. Embedded Analytics zijn interventies op basis van analyses van de data die direct in het leerproces geïmplementeerd worden, deze analyses zorgen dus voor adaptiviteit. Extracted Analytics zijn analyses die uit de data gehaald worden die bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden door schoolleiders bij het ontwikkelen van visie en sturing van de onderwijsmiddelen.
- Begeleid docenten bij de inzet van digitale leermaterialen; de docent is en blijft de bepalende factor in iedere leersituatie, de docent moet dus het ‘digitale instrument’ op de juiste manier kunnen hanteren.
- Zorg ervoor dat je als school / opleidingsinstituut een duidelijke, vastomlijnde visie hebt op de inzet van ICT voordat je ermee begint, dat geeft handvatten voor de docenten.
Deze laatste twee punten komen ook naar voren in het vier in balans model dat Kennisnet enige tijd geleden heeft geïntroduceerd. Dat de infrastructuur op een school of opleidingsinstituut op orde moet zijn lijkt mij inmiddels een open deur. De andere punten vallen onder inhoud en toepassingen.
Kijk voor een inspirerende samenvatting van de conferentie ook eens hier op de site van Kennisnet. Veel kijk- en leesplezier!